مجموعههایی همچون «سلوک» یا دستکم «ایده»ی پایهی آنها از آزمایشگاه موسیقیشناسی بیرون جسته است. این پیشتر به روشنی هم از سوی خود سازندگان آزمایش موسیقایی ابراز شده و هم از زبان منتقدان. نکتهی ناگفتهای نیست که «سلوک» برگشاید. آنچه با پیش رفتن در زمان و گذشتن حدود یک دهه از پایهگذاری این ایدهی آزمایشگاهی، پیامد مصداقهای روزافزونی چون «سلوک» برگشوده میشود ترکیب گونهها با یک نمونهی مهندسی شده است. در بیشینهی نمونههایی که میشناسیم آن حرکت ایدهپردازانه که در آغاز ادعای طرح نو داشت حالا پا پس میکشد و بسته به تهور یا محافظهکاری آفرینندگان گونههایی میانه را شکل میدهد. روزبهروز ویژگیهای موسیقی واقعا موجود بهرهی بیشتری از آنها که از لابهلای رسالات آمدهاند به خود اختصاص میدهد. در «سلوک» بافت نهچندان خلاقانهی چندصدایی، آواز دستگاهی و عقبنشینی از تحریرِ میانهجایی عناصر بازگشت یادشدهاند.
وضعیت «سلوک» و همگنانش چنان است که گویی هرگاه از آزمایشگاه دور میشوند و خیزی به سوی یک کنش هنری برمیدارند ناگزیر مراتبی از فرونشستنِ موج دامنگیرشان میشود. دلیل آن است که تونل زمان تنها در آزمایشگاه کار میکند. بیرون از آنجا زمان بازگشتناپذیر است و از همین رو موضوعاتی که به عنوان نقطهی پرتاب و «ایده» در این نوع موسیقی مطرح هستند، موضوعاتی گنگ و فرومرده یا دستکم فراموش شدهاند و فعلا چنین نیز میمانند. چون سروکار دلبستگان این راه با مفاهیم و تکنیکهایی است که صدایشان شنیده نشده است هنرمندان نیازمند تخیل مافوق تصور صوتیاند تا بتوانند از دل یک جهان بهراستی مردهی موسیقایی چیزی جاندار و هنرمندانه بیرون بکشند. پس گره کار اینجاست؛ تخیل موسیقایی برجسته. در دستاورد پویندگان این راه به ندرت حتا طلیعهی فروگشودن گره به چشم میخورد (همچنین در «سلوک»).
اغلبشان برای برگذشتن ناچار رو به سوی پژواکهای باقیمانده در سنتهای همسایه میکنند و در نتیجه حرکتهایی که ممکن بود نوآورانه باشند راه به سوی تلفیق یا دوزبانگی موسیقایی کج میکنند. و بدینسان ناموفقیت بخش بزرگی از این آثار چنان که نظریهپرداز این جریان (ساسان فاطمی) میگوید یکسره به ناآشنایی شنوندگان/آفرینندگان با آن زیباشناسی مفقود بازنمیگردد بلکه پارهای هم به دوش تخیل فقیر آفرینندگان و مکاشفات ناکافیشان است.
برای خرید و دانلود آلبوم سلوک به وبسایت بیپتونز مراجعه کنید.