نشان ملی ثبت(رسانه‌های دیجیتال)

تگ: بهرام دهقانیار


photo 2019 08 09 15 47 50

پایانی خوش بر مسیری پرتلاطم

نویسنده: حانیه شهرابی

اگر مُرورِ چهارشبِ نخستِ «شب‌های موسیقی فرشته» را از نظر گذرانده باشید، شاید سؤالاتی از این ‌دست به ذهن‌تان رسیده باشد که نوازندگیِ خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟ یا بداهه‌نوازیِ خوب چطور؟ سه شب آخر، پاسخ‌هایی به چنین سؤالات داشت و استسقای کیفیت‌مان را فرونشاند. 

در شبِ پنجم «بهرام دهقانیار» برای مخاطبان تعدادی از قطعاتِ خاطره‌‌انگیز از میان آثارِ خود و دیگران را نواخت. با شنیدن نامِ این موسیقی‌دان توقعی در شنونده به وجود می‌آید که عیارِ بالای نوازندگیِ نوازنده برآورده‌کننده‌ی آن بود. مهارتِ او در ارائه‌ی موسیقی حتا بالاتر از مهارتِ دستانش بود. جمله‌بندی‌ها شفاف و با طمأنینه بودند. او باحوصله و فکرشده می‌نواخت، از کوچک‌ترین لحظات غافل نمی‌شد و موسیقی را با طنازی ارائه می‌کرد. از امکاناتِ ساز به موقع بهره می‌گرفت و رَنگ‌های مختلفی از دلِ ساز بیرون می‌کشید.

در شب ششم «مازیار یونسی» با خوش‌ذوقی پنج قطعه‌ی‌ بداهه‌ی‌ هفت الی پانزده دقیقه‌ای نواخت. بداهه‌هایی برآمده از تربیت و کنجکاوی موسیقی‌دان که نشان‌دهنده‌‌ی پیشینه‌ی موسیقاییِ غنیِ او بودند. هرکدام رنگ و بویی از آثار رمانتیک و نئوکلاسیستی داشتند. (برای مثال او در بداهه‌ی دوم، میان غوغای دیسونانس‌ها از ملودی‌های فولک‌گونه بهره گرفت که یادآوری شیرینی از «پرستش بهار» اثر استراوینسکی بودند). قطعات، ساختاری فرمال داشتند و مهارتِ بالای نوازنده سبب می‌شد که او از الگو‌های خلاقانه‌ی ریتمیک و ملودیک به دنبال هم، با وصل‌هایی مناسب استفاده کند. یونسی همچنین از امکاناتِ صوتیِ بالقوه‌ی پیانو به خوبی استفاده کرد.

«مزدا انصاری» در شب آخر قطعاتی از ساخته‌های جواد معروفی، امیرجاهد، نی‌داوود و یاحقی در سه‌گاه، شور و اصفهان نواخت؛ روی پیانویی که مطابقِ فواصلِ ایرانی کوک شده بود. در مجموع استفاده‌ی او از ساز و سونوریته‌ بی‌شباهت به سنتور نبود؛ اما استفاده از پدال در بسیاری از مواقع باعث می‌شد مجنب‌ها ناکوک شنیده شوند. در بخش غیرضربی، تقلیدِ او از رفتارِ موسیقیِ آوازی تنها به صورتِ نسبی موفقیت‌آمیز بود و گاهی جمله‌بندی‌ها شتاب‌زده اجرا می‌شدند.

القصه، پس از چهار شب پیانونوازیِ پرتلاطم، شب‌های آخر قایق نجاتی بودند برای سومین دوره از شب‌های موسیقی فرشته: پیانونوازی‌هایی که به‌راستی «اجرای موسیقی» بودند؛ پایانی خوش بر شروعی کج دار و مریز.

04 شهریور 1398
Beshno Az No 1

مرغ سحر و دیگر پرندگان زیبا

نویسنده: امیر بهاری

از یک موسیقیدان باتجربه چه انتظاری می‌رود جز اینکه وقتی بعد از سال‌ها نیت به انتشار آلبومی می‌کند، اثری درخور و شایسته‌ی نامش را منتشر کند. بهرام دهقانیار در «بشنو از نو» این چنین عمل نکرده است.

دهقانیار، آهنگساز خوشنام و بی‌حاشیه را هم‌چنان با تجربه‌های موفق سال‌های جوانی‌اش می‌شناسیم؛ موتیف به یاد ماندنی سریال «پدرسالار» و ملودی‌های ملیح و دلنشین سریال «خونه‌ی مادربزرگه». در «بشنو از نو» او به سراغ آثاری مشهور و معروف رفته و به سبک و سیاق مدنظرش آنها را تنظیم کرده است.

هر چند که تلاش دهقانیار برای رنگ‌آمیزی متفاوت‌تر از نسخه‌های پیشین این قطعات و اجرای دقیق و سالم اثر را نمی‌توان نادیده گرفت اما آلبوم چندان چیزی فراتر از آن فضای «ایرونی/ قدیمی» ندارد. درست که پیانو هم در نوع خودش تمیز و شایسته نواخته شده است اما این جنس شخصیت پیانو در جریان موسیقی امروز ایران چندان جایگاه ویژه‌ای ندارد. کما اینکه بعد از نسل انوشیروان روحانی و ناصر چشم‌آذر، این نوع نوازندگی و این سنوریته از منظر هنری جایگاه گذشته را هم ندارد.

اثری که می‌خواهد مجموعه‌ای از قطعات قدیمی را بازخوانی کند در عالی‌ترین شکل به واسطه‌ی تفسیری نوین مبدل به «اثر» می‌شود در صورتی که بازنوازی‌ها دراین اثر پشت ملودی‌های اصلی پنهان شده‌اند و نتوانسته‌اند آنها را جلو ببرند. جستجو برای یافتن نقطه نظری بدیع در «بشنو از نو» به جایی نمی‌رسد کما اینکه مجموعه تیتراژهایی که دهقانیار برای مهران مدیری کار کرد هم بیشتر به واسطه‌ی وفاداری به نسخه‌های اصلی مورد توجه عموم قرار گرفت و تنظیم و اجرای آنها چندان موثر نبود.

از سوی دیگر به جز فعالیت محدود دهقانیار در تلویزیون و سینما مخاطب جز همین بازخوانی‌هایِ تیتراژی، نغمه‌ی خاصی از سال‌های اخیر دهقانیار در ذهن ندارد تا با مروری نگاه امروزین دهقانیار به دیدگاه او به گذشته رجوع کند. ظاهراً گذشته در دنیای هنری دهقانیار خیلی مهم است هم برای ما که او را با آثار موفق‌ دوران جوانی‌اش مرور می‌کنیم و هم برای خودش که در پی یافتن روزنه‌ای در موسیقی قدیم است.

امیر بهاری بهرام دهقانیار بشنو از نو کلاسیک ایرانی علی جعفری پویان، همایون نصیری، آرین کشیشی، ترگل خلیقی، سایوری شفیعی، پاشا هنجنی و آرمین قیطاسی

برای خرید و دانلود آلبوم بشنو از نو به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 2.6
28 اردیبهشت 1397
بالا