حاصلِ همکاری هوشیار خیام (آهنگساز) و احمد پوری (مترجم و گوینده) در کتاب صوتی «زمین» بیشتر منجر به تولید محصولی پر مخاطب در بازار کساد موسیقی و ادبیات شده است نه اثری بر مبنای یک ایدهی بدیع زیباییشناسانه.
احمد پوری به واسطهی ترجمهی اشعار عاشقانهی شاعران سرشناس در ایران شهرت دارد و گاهی کتابهای او بیش از سی بار چاپ شدهاند. او دراین آلبوم تعدادی از ترجمههایش از پابلو نرودا، ناظم حکمت، نزار قبانی و... را که در فروش نسخهی کاغذی بسیار موفق بودهاند میخواند و یک پیانو کلام او را همراهی میکند. یک خط پیانو که مسلط نواخته شده است و احساسات آن عاشقانهها را دوچندان میکند.
پیانو نواختن هوشیار خیام ترکیبی از قطعات از پیش ساخته شده و بداهه نوازی است. احمد پوری هم که اتفاقا صدای شعرخوانیاش کمتر شنیده شده است شعرها را صحیح و عاشقانه میخواند.
نواختههای هوشیار خیام سعی میکنند میان عبارات حرکت کنند و تلاش دارند تا در هر قطعه چشماندازی ملهم از شعر را توصیف کنند. در همین حد همهچیز خوب است اما آیا نام هوشیار خیام به عنوان یک آهنگساز-نوازنده روی جلد چنین آلبومی توقع بیشتری ایجاد نمیکند؟
نواختههای خیام در این آلبوم یکدست نیستند و هر قطعه ساز خودش را میزند در مقابل سبک ترجمههای احمد پوری یکسان است و حال و هوای عاشقانهها بسیار نزدیک به هماند. قطعات خیام گاه به لحاظ فرم و ساختار خیلی آزاد و رها هستند در حالی که شعرها به این اندازه رها از قید و بند ساختار نیستند و تعدادیشان در فرهنگ خودشان کلاسیک شدهاند.
و مهمتر این که مترجم در واقع شاعری است که ایدهی شاعری دیگر را در زبانی دیگر بازسازی میکند. بهخاطر وابستگی شعر به زبان، اغلب بخش عمدهای از شعر در ترجمه از دست میرود. از سوی دیگر ساختن موسیقی برای کتاب صوتی هم ساختن نغمههایی برمبنای عباراتی از دیگری است؛ آهنگسازی برای کلماتی از زبان کسی که صاحب اصلی آنها نیست. اصالت اثر هنری در چنین پروژهای از اساس قابل بحث است. اصالتی که در «زمین» چندان به چشم نمیآید و پیانو تنها گوش به راوی دستدوم نسخهی اصلی سپرده است.
زمین موسیقی امروز تهران شعر احمد پوری امیر بهاری هوشیار خیام
برای خرید و دانلود آلبوم زمین (منتخب شعر معاصر جهان) به وبسایت بیپتونز مراجعه کنید.