آبگون

کلارینت: سیامک جهانگیری
هنگ‌ درام: مهرنوش ذوالفقاری

ضبط، میکس و تهیه‌ی نسخه‌ی نهایی: حامی حقیقی

ناشر: تهران، خانه هنر خرد
تاریخ انتشار: زمستان 1397

سیامک جهانگیری را پیش از این در مقام نوازنده‌ی نی و آهنگ‌ساز می‌شناختیم. اما او در آبگون کلارینت به دست گرفته است و تجربیات خود را از نوازندگی این ساز با ما در میان می‌گذارد. برخی قطعات موزون از قطعات مدرسی موسیقی ایرانی هستند (مانند «پیش‌درآمد دشتی» یوسف فروتن و یا «بسته دام» علی‌نقی وزیری). محتوای قسمت‌های ریتم آزاد نیز به مانند تکنوازی‌های یک ساز ایرانی است. به علاوه چینش قطعات به شکلِ پیش‌درآمد در ابتدا، تصنیف و ضربی در میانه، و خاتمه با رنگ نیز به مانند یک نوبت (سوئیت) موسیقی کلاسیک ایرانی است. از این روی به نظر می‌رسد از یک منظر هدف تولید آلبوم تنظیم کارگان موسیقی ایرانی برای کلارینت است. هر چند اجرای موسیقی ایرانی با کلارینت تاریخی صد ساله دارد¹ اما از دهه‌ی 1350 به بعد² نوازندگی این ساز با این شیوه بسیار کم رونق و تقریباً محو می‌شود.

از منظر دیگر حضور هنگ درام می‌تواند بخش دیگری از اهداف انتشار آلبوم را نمایان کند که می‌خواهد غیر آموزشی و نمایانگر احوالات شخصی مؤلفش باشد. هنگ درام به مانند یک ساز کوبه‌ای الگوهای ریتمیک ممتد و یکسانی را می‌نوازد و در لحظاتی ملودی‌های یکسان یا در پاسخِ کلارینت اجرا می‌کند. از این روی به نظر می‌رسد آبگون عامدانه از حضور ساز کوبه‌ای ایرانی پرهیز می‌کند تا هدف‌های دیگری که ذکرشان رفت را محقق کند.

بخش اول آلبوم در آواز دشتی است. این بخش عمده‌ی زمان آلبوم را به خود اختصاص داده و هنگ درام در این بخش حضور دارد. پس از آن قطعه‌ی کوتاه با ریتم آزاد در همایون می‌آید و در آخر 4 قطعه در افشاری (باز هم در شکل و شمایل نوبت) اجرا می‌شود.

«آبگون» سیزدهمین آلبوم از مجموعه‌ی احوالات شخصی است. سری احوالات شخصی «مجموعه‌ای است که علی‌رغم جریان جاری و مرسوم تولید موسیقی در ایران، هنرمندان نوازنده-آهنگساز را انتخاب می‌کند، سفارش یک اثر با ویژگی‌های خاص به آنها می‌دهد، و در نهایت به معرفی هویتی جدید از آن هنرمند می‌رسد» (سایت احوالات شخصی).

در پایان می‌توانید بخشی از «رنگ دشتی» را بشنوید.

1 – مشهورترین نوازندگانش اکبرخان در دوره‌ی قاجار و محمد شیرخدایی در دوره‌ی رادیو.
2 - پس از ظهور آراء احیاگرایانه‌‌ی برآمده از مرکز حفظ و اشاعه‌ی موسیقی ایران در اواخر دهه‌ی ۴۰، نواختنِ «موسیقی اصیل ایرانی» با سازهای «غربی» دیگر چندان لطفی نداشت.