«راز خیام» تجلی ناراستیست. تقلاییست برای پنهان کردن آنچه هست تا هم هنردوستان را راضی نگاه دارد و هم پاپکورن بهدستان را. طرح جلد آلبوم خود با نشانههایش سرشت کل کار را رسوا میکند: عکس روتوش شدهی بزرگ خواننده که با فونتی درشت «سالار عقیلی» بودنش را فریاد میزند (فروش) در کنار عنوان «ارکستر ناسیونال اکراین» (هنرینمایی)- این موجودیت موسیقایی مبهم که در ایران تبدیل به ملعبهای برای فخرفروشی شده- و نام بهزاد عبدی به عنوان «تنظیمکننده»ی ملودیهای پیش پا افتادهی کسی که «آهنگساز» نامیده شده یعنی «امیرحسین طریقت» (بزک). اینها را بیفزایید به عنوان اثر یعنی «راز خیام»؛ عنوانی که هم به «خیام» اشاره دارد و هم همداستان با تصویرهای عامیانه و کارتپستالیای که از او در عامه جا افتاده «راز»آمیز هم هست. این تصویر روی جلد و دلالتهایش بیگانه با ماهیت صوتی اثر نیست، بلکه محتوای موسیقایی آن را نیز بهتمامی نمایندگی میکند: بستهای نامتوازن متشکل از ملودیهای بزک شده توسط ارکستر روی رباعیهایی بیربط به هم که به دنبال یکدیگر اجرا میشوند. این فرمول اخیراً رایج شده، یعنی سر هم کردن چند ملودی، سپردنش به موسیقیدانی دیگر برای تنظیم و اجرا شدنش از سوی یک آوازخوان معروف پیشتر هم از سوی خانوادهی طریقت در «جام الست» آزموده شده بود. گویی تصور امیرحسین طریقت، ملودیساز اثر، این است که به صورت فرمولیزه شده با بهکار گرفتن کسانی که کار را بتوانند ارکسترال تنظیم کنند و حضور خوانندهای معروف، میتواند ملودی خام خود را تبدیل به یک اثر هنری کند. در این میان اما باید از امثال بهزاد عبدی پرسید که چرا به راحتی تن به چنین مناسباتی میدهند و کدام انگیزه موجب شده است به مقام روتوش ملودیهایی اینچنینی نائل شوند؟
در راز خیام نیز نه ارتباطی قابل درک میان نوع آهنگسازی هر قطعه و محتوای رباعیهای هر قطعه وجود دارد و نه حتی میان خود رباعیهایی که در هر قطعه استفاده شدهاند. ملودیهای آوازی با ویژگیهایی مثل مدولاسیون، همنشینی فکر شده با شعر یا حتی یک پرداخت سادهی فرمال بیگانهاند. هرچقدر هم که بهزاد عبدی و «ارکستر ناسیونال اکراین» تلاش کرده باشند این ملودیهای خام را بیارایند، حقیقت این اثر از پس این بزکها عیان است: «راز خیام» میخواهد همهچیز باشد و هیچ چیز نیست!
کلاسیک ایرانی کامیار صلواتی امیرحسین طریقت سالار عقیلی بهزاد عبدی راز خیام
برای خرید و دانلود آلبوم راز خیام به وبسایت بیپتونز مراجعه کنید.