چرا باید کارِ جدید فریدون بهرامی را شنید؟ کدام مخاطب، در کدام موقعیت، ممکن است به سراغ چنین اثری برود؟ «و چشمانم خواب را گرفته است» ماهیتی به غایت مبهم دارد. ملغمهای است از صداهای تولیدی سینتیسایزر و پَد و اِفههای الکترونیک؛ صدای ــ احتمالاً ــ مضاعفشدهی ویولن؛ گهگاهی آواهایی که میآیند و میروند؛ و حتی در لحظاتی «تار». اینها معطوفاند بر «سازبندی» کار. اما از سازبندی که بگذریم، با چه مواجهایم؟ پاسخ هم دشوار است و هم ساده. دشوار از آنجهت که هیچ هویتی، هیچ «چیز»ی، هیچ «کیستی»ای که پشتِ اصواتِ کار پنهان باشد و از فکری منسجم خبری دهد وجود ندارد یا، دستکم، آشکار نیست و ساده از آن جهت که میتوانیم از گزارهی پیشین چنین نتیجه بگیریم که با «هیچچیز» طرف نیستیم: هیاهوی بسیار برای هیچ. از هر زاویهای که به اثر نزدیک شویم به خلأ میرسیم. در این آشفتهبازار، نه از تجربهای در فرمپردازی و ملودیپردازی خبری هست، نه از نگاهی ویژه به ریتم یا سازبندی یا پردازش ایدهای موسیقایی، و نه مواجههای قابل تأمل با بافت و چندصدایی و ترکیب اصوات. سیاهلشگرانی میآیند و میروند و گهگاه ریتمی الکترونیک و پیشپاافتاده از دلشان سربرمیآورد و قطعه به اتمام میرسد. نامهای بهظاهر فکرشده و هنرمندانهی قطعات هم کمکی به ما نمیکنند: اگر نام «انتقال» را «خیانت» بگذاریم، یا مثلاً «کلافگی» و «نجواهای شبانه» را با هم جابهجا کنیم، چهچیز تغییر میکند؟ کدام نخ نامرئی این اسامی مبهم و پرطمطراق را به موجودیت موسیقایی این قطعات وصل کرده است؟
در میان الکترونیک یا الکتروآکوستیکِ مردمپسند، آثاری رواج یافتهاند که به کارِ موقعیتها و گَعدههایی خاص میآیند. یعنی در شمارِ نوعی موسیقیِ «کاربردی» آمدهاند؛ آثاری که بر تکرارهای افراطی و ریتمهای سادهی کوتاه و فضاسازیهای خیالانگیزِ ساده تکیه دارند. تکلیف آنها مشخص است. قرار است در موقعیتی مصرف شوند و بهخوبی مصرف میشوند. «و چشمانم خواب را گرفته است» کجا میایستد؟ قرار است مرزی را جابهجا کند؟ قرار است تجربهای یگانه باشد از آهنگسازی که چشم به همهچیز دارد، از تار و بازیهای انسانی تا فضاهای الکترونیک؟ قرار است به درد مهمانی و وقتگذرانی لذتبخشی بخورد؟ قرار است در ماهیت اصوات الکترونیک غرق شود و چیزی بیرون بکشاند؟ نمیدانیم. برای شنیدن «و چشمانم خواب را گرفته است» نمیتوان به هیچ بهانهای چنگ زد.
برای خرید و دانلود آلبوم و چشمانم خواب را گرفته است به وبسایت بیپتونز مراجعه کنید.