نشان ملی ثبت(رسانه‌های دیجیتال)

دسته بندی: موسیقی محلی


Moojan 00

ساختن به نشانی‌های غلط

نویسنده: پریا مراقبی

آنچه مژگان خوش‌اندام (نوازنده، خواننده و تنظیم‌کننده‌ی «موژان») در یادداشتِ به‌همراهِ آلبومش ذکر می‌کند اشاره‌ای است به نقشِ موسیقی مردمی در روزگارِ امروز؛ به اینکه این جنس از موسیقی، از دیدِ صاحب اثر، چگونه می‌تواند در روزگار امروز با مخاطبِ امروز به حیاتش ادامه دهد. خوش‌اندام از کاربردِ «اقتباس از آثار موسیقی محلی» می‌گوید، که با «تنظیمی جدید و تلفیقی»، می‌تواند در پیوند دادنِ ذائقه‌ی مخاطبانِ امروزی و موسیقیِ مردمی راه‌گشا باشد. به‌زعمِ خوش‌اندام، او می‌کوشد همانندِ موسیقی‌دانان پیشین پا در چنین مسیری بگذارد.

با این توصیفات، چه می‌شنویم؟ موسیقی‌ای که اساسش را ملودی‌های موسیقی مردمی تشکیل داده‌اند؛ دقیق‌تر، موسیقی خراسان شمالی، با این حال، نمی‌توان نامِ دوباره‌نوازی بر آن نهاد. قطعات برای گروهِ سازی تنظیم شده‌اند، با مقدمه‌ای ساخته‌ی خودِ خوش‌اندام آغاز می‌شوند و با حفظِ بن‌مایه‌ی ملودی‌ها، ساختاری متفاوت یافته‌اند و همین از نمونه‌های اصلی متمایزشان می‌کند. تا به این‌جای کار، بخش نخستِ نوشته‌ی خوش‌اندام صدق می‌کند، اما با بقیه‌اش چه کنیم که نه‌تنها در نوشته‌ی خوش‌اندام گنگ می‌ماند، بلکه در موسیقی هم روشن نمی‌کند که با «تنظیمی جدید و تلفیقی» باید منتظر چه بود؟ تنظیم ملودی برای گروهِ ‌سازی و، بنابراین، بهره‌گیری از سازبندی و استفاده از انگاره‌های برآمده از ملودی‌های اصلی برای ساختِ مقدمه، راه‌کارهایی امتحان‌شده‌اند؛ در جدیدی و تلفیقی‌بودن‌شان باید شک کرد.

دلیلی که برای ضدونقیض‌های اثر می‌توان یافت را شاید این‌طور بتوان توضیح داد که خوش‌اندام ساختن و نواختن در چنین چارچوبی را راه‌کارِ پیوندِ سلیقه‌ی مخاطب امروزی با موسیقی مردمی می‌داند. به اشعار گوش کنید. به جای اشعارِ اصلیِ آهنگ‌ها، اشعارِ فارسی به کار رفته است. نه ترجمه‌ی فارسیِ اشعار، بلکه شاعر شعری دیگر سروده است. این‌گونه، اثر می‌شود تلاش‌هایی باری‌به‌هرجهت؛ از یک‌سو، می‌خواهد پیونددهنده‌ باشد و، از سوی دیگر، بطنِ موسیقی را از سرچشمه‌اش (موسیقی مردمی) می‌زداید.

«موژان» نمونه‌ی لباسِ زار به تنِ موسیقی کردن است. نمونه‌ای که چگونه می‌توان بی‌سلیقه آرایید. آن‌قدر که از خودِ موسیقی چیزی نماند جُز لایه‌ی کم‌رنگِ محوی از ملودی‌. شیوه‌ای که شنیدنِ اصلِ همان موسیقی را به حسرت می‌گذارد. با این اوصاف، ادعایی که اثر در پی‌اش است، به ثمر نشسته؟ برای آلبومی که کیفیت را با سلیقه‌ی مخاطب معامله می‌کند، بله.

برای خرید و دانلود آلبوم موژان به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز نویسنده: 1
26 آذر 1400
بالا