در کنار تاریخ موسیقی کلاسیک رایجی که روایتهای غالب تاریخ موسیقایی ما را ساخته، تاریخهای دیگری نیز وجود دارند که در حاشیه قرار گرفتهاند. دلایلی که باعث شده آنها در حاشیه قرار بگیرند ممکن است متفاوت و به فراخور ماهیت هریک متنوع باشد، اما یک دلیل در به حاشیه رفتن بسیاری از آنها بسیار موثر بوده است: فارسی نبودن. احتمالاً یکی از دلایل مهمی که تاریخ موسیقی کلاسیک رسمی را –که از درویش و وزیری و صبا و شهناز و لطفی و مشکاتیان گذر میکند- در مرکز مینشاند اما علیاصغر کردستانی را بهتمامی در کناره نگه میدارد رسمیت و ملی شدن «فارسی» است. این جریانهای موازی منطقهای کمابیش شهری شده، که جدای از موسیقی مردمزاد (فولکلور) هر منطقهاند، چندان موضوع توجه نبودهاند و انتشار آثاری چون «جاودانههای موسیقی مازندران»میتواند توجهی دوباره را به این موسیقی شهری غیرفارسی برانگیزاند. به همین دلیل، انتشار چنین آثاری بیش از وجه هنری آنها، از وجه تاریخی و پژوهشی میتواند بسیار مهم باشد. حال سوال اینجاست: «جاودانههای موسیقی مازندران» چقدر از این حیث میتواند برای شنونده مفید باشد و ناشر چه نقشی در این میان دارد؟
کار ناشر از چنین جنبهای بسیار بااهمیتتر از پالایش، جمعآوری و بازنشر صرف قطعاتی است که سالها پیش اجرا شدهاند. چنین آثاری باید تا حدّ ممکن مملوء از اطلاعات دقیق و جزییات تاریخی دربارهی قطعات باشند. «جاودانههای موسیقی مازندران» اثری است که چند قطعهی جالب را در خود گرد آورده، احتمالاً قطعاتی که بعضیهاشان در رادیو تولید و پخش شدهاند و با سازهای غربی و ایرانی –مثلاً ترکیب ویلون و کلارینت و تنبک- نواخته شدهاند، اما ناشر تنها به ذکر توضیح بسیار ناکافی و نادرست «موسیقی و شعر این اثر فولک است» و البته گردآوری متنی کوتاه و ناکامل دربارهی خواننده بسنده کرده است. شنونده به درستی نمیفهمد که این آثار در چه سالی ساخته یا تنظیم شدهاند، نوازندگان و سازندگان و تنظیمکنندگانش چه کسانی بودهاند، در چه قالبی پخش شدهاند، یا بنا به کدام دلایل و معیارها «جاودانههای موسیقی مازندران» نام گرفتهاند. به دیگر سخن، پاسخ سوال ما این است: ناشر در اینجا جز جمعآوری قطعاتی که سالها پیش کسان دیگر آنها را ساخته و پرداختهاند، هیچ نقش دیگری ایفا نکرده است.
کامیار صلواتی فولکلور احمد بختیاری جاودانه های موسیقی مازندران
برای خرید و دانلود آلبوم جاودانههای موسیقی مازندران به وبسایت بیپتونز مراجعه کنید.
02 خرداد 1397