منظرهی یک خانهی شیروانیدار با دو مناره کنار سقف. خطوط بک سطح عمودی واحد به نقطهی گریزهای متفاوتی میرسند و دیوارهای ساختمان پشتی نقطهی گریز دیگری را تعریف میکنند. زن سیاهچشم و ابروپیوستهای با کلاه و لباسی اروپایی و مرد سبیلویی با کلاه قاجاری و کت و کراوات. نقاشی در کلیاتاش مضحک به نظر میرسد و البته آرزومندانه. تقلیدی فرومایه از پرسپکتیو غربیست، اما بیش از هرچیز با معوج بودن و تقلایش غربی نبودنش را داد میزد. «پرسپکتیو»، این میراثِ رنسانسی را نشانی از مدرنیته و «امروزی» بودن میداند، اما نمیداند که در غربِ معاصرش، بنیانهای پرسپکتیو در حال سقوط است و «مدرنیسم» در هنر معنایی دیگر دارد. در حقیقت، تصور نقاش و کاشیکار قاجاری از غرب و مدرنیسم، چه در تئوری و چه در عمل نادرست و کاریکاتوروار است؛ تصوری که بیش از آنکه نشاندهندهی واقعیت مدرنیسم و غرب باشد، ذهن آشفتهی ایرانیِ پس آن را مینمایاند.
«خسرو مهرویان»، همان تصویر معوجیست که روی کاشیهای قاجاری میبینیم؛ خالق اثر، همچون کسانی که پرسپکتیو رنسانسی را نشان «مدرنیسم» میدانستند، حضور گیتار الکتریک و گیتار بیس و البته لابد سیستم تنال را نشانی از «امروزی بودن» میداند و باغلاما و تنبور را نشان کهنسالی (و جالب آنجاست که تنالیتههای پیشامدرن غربی، از جهاتی کارکردی شبیه به پرسپکتیو داشتند). او مصرانه، پرسپکتیوی ناقص و نادرست از بعضی سبکهای موسیقایی غرب را در کنار پرسپکتیو نامتمرکز موسیقی ترکی و کُردی کنار هم مینشاند. جزییات و بستر حیاتی این را میزداید و عمق و قوانین آنیکی را تقلیل میدهد به چند خط کجی که به گریز واحدی نمیرسند. معاصریت موسیقایی را با غربی بودن آن اینهمان میکند و این جهانهای بیگانه را عریان و رسوا، در کنار هم میچیند. همچون بسیاری از آثار «موسیقی ملل»، تلاش میکند تا «زواید» این دو موسیقی، بهخصوص قطب غیرغربی معجوناش را، بزداید؛ غافل از آنکه همین زواید و پوستهها گاه خود هویت این موسیقیاند. اینها ویژگی اکثر آثاریاند که به ژانر «موسیقی ملل» نزدیکاند؛ هرچند در «خسرو مهرویان» به آشکارترین شکل جلوه میکنند. هنوز راه درازی هست از «خسرو مهرویان»ها و آویژهها و شعاری-کریستفها تا به مرتبهی عزیزه مصطفیزاده برسیم. شناختن و یافتن و ساختن آن جایگاه در ویترین امروز جهان موسیقی، با پیشفرضها و تقلیلهای آثاری چون «خسرو مهرویان» فرسنگها فاصله دارد.
برای خرید و دانلود آلبوم خسرو مهرویان به وبسایت بیپتونز مراجعه کنید.
06 اسفند 1397