نشان ملی ثبت(رسانه‌های دیجیتال)

تگ: آتنا اشتیاقی


resital

بازگشت به رپرتوار

نویسنده: آروین صداقت‌کیش

بازگشت به رپرتواری که در فعالیت حرفه‌ای یکسره فروگذاشته شده یا کم‌تر طرف توجه بوده همیشه کاری دشوار است. اگر یک مسئله در تعیین کیفیت رسیتال پیانو و ویلنسل بهنام ابوالقاسم و آتنا اشتیاقی نقش محوری داشته باشد همین اشاره است، مخصوصاً برای نوازنده‌ی ویلنسل که سنگینی کفه‌ی ترازوی فعالیت‌های حرفه‌ای گسترده‌اش همراه موسیقی‌دانان ایرانی و ... را می‌شناسیم.

دو نوازنده برای این رسیتال به سراغ رپرتواری غالباً از دوره‌ی کلاسیک-رومانتیک تا قرن بیستم رفته و به‌راستی قطعات دشواری برگزیده بودند. بااین‌حال پیچیدگی اصلی در دو سونات دشوار از برامس شماره ۱ در می مینور اپوس ۳۸ و شوستاکویچ در ر مینور اپوس ۴۰ بود که هر یک در ابتدای یکی از نیمه‌های کنسرت (آغاز و پس از استراحت) قرار داشت.

فارغ از صدادهیِ در قالب یک آنسامبل همخوان و متحد‌نشده‌ی دو نوازنده –که تا پایان کنسرت نیز همچنان با افت‌وخیزهایی حفظ شد- چالش‌های این رسیتال را به‌رغم شروع امیدوارکننده می‌شد از همان میزان‌های آغازین الگرو نان تروپوی برامس به‌روشنی شنید؛ آنجا که ملودی خط ویلنسل در جریان روند زیر شدن منطقه‌ی صوتی در میزان‌های ۱۶ و ۱۷ کیفیت صدادهی‌ و دقتش را از دست داد و بعد درنهایت تا میزان‌های ۲۶ و ۲۷ (خطرخیزترین نقطه‌ی موومان اول) به اوج رسید و نظر به نقشی که مشابهِ آن حرکت‌های آرپژوار در ادامه‌ی موومان دارد پیشرفت با اعتمادبه‌نفس موسیقی را لرزان کرد. این روند با اندک عقب‌نشینی‌ای در موومان آسان‌تر دوم کماکان تا پایان موومان سوم حفظ شد.
سونات شوستاکویچ نیز تقریباً چنین سرنوشتی داشت. اگر در ابتدا تنها اندکی کندی و عدم شفافیت مرزبندی جملات (حاصل دست‌کم گرفتن اهمیت خصلت مواج ملودی الگرو نان تروپو) سد راه پرواز نوازندگان می‌‌شد در گسترش تدریجی منطقه‌ی صوتی که طلیعه‌اش از میزان‌های ۲۶ و ۲۷ آشکار شد تا چندین میزان بعد (با شدت‌یافتن اشکالات در میزان‌های ۳۱ و ۳۲ و پاساژ نسبتاً  دشوار میزان ۳۹) رویدادهای مشابهی قطعه را کاملاً از هم گسیخت.

در هر دو مورد اجرای اطمینان‌بخش دیگر تا پایان به جریان موسیقی بازنگشت جز تا حدودی در چند قطعه‌ی احساسی کوتاه (فوره، چایکوفسکی و پولِنک) که هم ساده‌ترند و هم احتمالاً با روحیات نوازنده‌ها سازگارتر.

18 آبان 1398
Abiye Door 1

تغزلِ آخرالزمانی

نویسنده: امیر بهاری

«آبی دور» ، آلبوم الکترو آکوستیکی که ماحصل فعالیت مشترک یک هنرمند تازه به میدان آمده (فریدون بهرامی) و یک سولیست جوان ولی متبحر (آتنا اشتیاقی) تجربه‌ای خارج از بستر (کانتکست) موسیقی الکترونیک ایران محسوب می‌شود. نه هنرمندانش در دل این جریان حضور داشته‌اند و نه آن زیبایی‌شناسی مدنظرشان دخلی به رخدادهای قالب این ژانر در ایران دارد و شاید گیرایی و تاثیرگذاری «آبی دور» به همین خاطر باشد. 

«آبی دور» نه مجذوب موسیقی امبینت و مقهور نام‌دارانی چون «برایان انو»ست و نه در فضاها(استایل‌ها)ی «نویز» و «دُرون» قرار می‌گیرد که شاید به دلیل سهل و ممتنع‌ بودن عناصر سبکی‌شان، ساب‌ژانرهای(زیرشاخه‌های سبکی) محبوب هنرمندان فعال ایرانی هستند. این آلبوم بیش از هر چیزی وام دار فرم و ساختار در مفهوم کلاسیک موسیقی الکترونیک است اما به دلیل نگاهی امروزین به فرم و استفاده هوشمندانه از آنچه ابزار و ادوات این موسیقی در اختیار اهلش می‌گذارد، بدل به یک استثنای شنیدنی در موسیقی ایران شده است.

شخصیت نوازندگی آتنا اشتیاقی که تجربه‌ی اجرای طیف گسترده‌ای از آثار کلاسیک تا معاصر را دارد ، در این آلبوم متفاوت است. اشتیاقی از ارائه‌ی نغمه  یا موسیقی در مفهوم کلاسیکش با ویولنسل عبور کرده و احتمالا با همراهی فریدون بهرامی تلاش کرده است تا با ویولنسل به مثابه‌ی ابزاری برای تولید «صدا»ی مناسب در دل این فرم برخورد کند. و در این گذار، ویولنسل صدای کهن و اساطیری‌اش را در فضایی آخرالزمانی به نحوی دیگر باز تولید کرده است.

فریدون بهرامی آهنگساز و صداپرداز این آلبوم با دقت از آنچه امکانات موسیقی الکترونیک در اختیارش می‌گذارد بهره برده و با هوشمندی فضایی مغموم ، بیمار و سیاه را توصیف کرده است (که بی ربط به روزگار ما نیست) تا فحوای مغفول دنیای وصف شده را روایت کند، پیامی که  ویولنسل قرائت می‌کند؛ آزادی، عشق، عاطفه یا هر چه که از مشتقات این مفاهیم است.

ناگفته نماند که دقت در پردازش این آلبوم تنه به محافظه‌کاری هم می‌زند. وقتی آلبوم به پایان می‌رسد حسرت یک قطعه جسورانه‌تر که در پتانیسل این دوئت هست، حس می‌شود. البته این بحثی دو جانبه است شاید همین دقتِ محافظه‌کارانه منجر به تولید محصولی قابل دفاع در موسیقی ایران شده است.

امیر بهاری آتنا اشتیاقی فریدون بهرامی آبی دور

برای خرید و دانلود آلبوم آبی دور به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 1.5
25 فروردین 1398
بالا