نشان ملی ثبت(رسانه‌های دیجیتال)

تگ: امیر بهاری


Firoozeh 1

نیشابور در بالکان

نویسنده: امیر بهاری

«فیروزه» پالوده و تمیز اجرا شده و از انسجام در فرم و ساختار بهره‌مند است اما آن چه که در مواجهه با این اثر کمی غریب به نظر می‌آید فضای غالب بالکانی-آناتولی است هرچند که پیشینه‌ی آهنگساز و ناشر بیشتر توقع اثری ایرانی-ردیفی‌ در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند.

این نکته را نباید از نظر دور داشت که ناشر هم با انتخاب آثاری که نشر می‌دهد در ذهن مخاطب انتظاری ایجاد می‌کند؛ تغییر این تصویر در ذهن مخاطبان شاید به راحتی صورت نگیرد.

موسیقی بالکان در ایران طرفداران بسیاری دارد و گروه‌های تلفیقی و پاپیولار بسیاری از این موسیقی بهره برده‌اند. مسئله‌ی مهم این است که آهنگساز با ابزار این جنس موسیقی در ایران چه محتوایی تولیدمی‌کند؟ آیا با ترکیب‌های بدیع ما را با زاویه‌ی دید متفاوت خود از این موسیقی مواجه می‌کند؟ اگر چنین نکند پرسش اصلی بی‌پاسخ می‌ماند: آیا نکته‌ی پنهان و رمزآلودی در این رویکرد باید باشد؟ این سوال پررنگ صرفاً به‌جهت توقعی است که آهنگساز با گزیده‌کاری و پشتوانه‌اش در ما ایجاد کرده است.

آن چه از کلیت آلبوم به مخاطب منتقل می‌شود همکاری یک تیم حرفه‌ای و با دقت است و در قطعاتی این حرفه‌ای‌گری منجر به خلق نغمه‌ای گوش نواز و توامان هنرمندانه شده است که محمدرضا ابراهیمی خود را آزاد گذاشته تا آن جهان شخصی‌اش بروز پیدا کند مثل قطعه «نیشابور» و «خُم» که در دومی «کلارنیت باس» به خوبی وارد می‌شود و موتیف‌های زیبایی می‌نوازد. کلارینت به‌رغم بادی بودنش چندان بوی بالکان نمی‌دهد و اتفاقاً درهمین قطعه‌، «خُم»، نوازندگی ابراهیمی به زیبایی خودش را نشان می‌دهد، مجالی که چندان در قطعه‌های دیگر پیش نیامده است.

نکته‌ی دیگر که نباید در مورد این آلبوم از نظر دور داشت فضای خاص آن است که به دور از جهان پر هیاهوی موسیقی ایران تولید شده. چیزی که در دفترچه‌ی آلبوم هم متواضعانه به آن اشاره می‌شود. موسیقی بدون کلام با سازبندی جسورانه و نوع آهنگسازی که فارغ از قوت و ضعفش امضای شخصی دارد و به هیچ وجه نظر به بازار ندارد.

 

برای خرید و دانلود آلبوم فیروزه به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
06 اردیبهشت 1399
sabr kon2

مولانا خوانی در ژانر وحشت

نویسنده: امیر بهاری

«صبر کن...» منهای موسیقی متن‌ها و موسیقی تیتراژها، هفتمین اثر مهیار علیزاده ست. آلبوم حاوی سه دکلمه‌ی شعر، سه ترانه/تصنیف و یک آهنگ بی‌کلام است. با نگاه به بخش عمده‌ی آثار علیزاده می‌توان به جنس آواز/تصنیف/ترانه خواندن خوانندگانش اشاره کرد که اغلب در تلاش‌اند تا با جنس صدایی که قربانی از آن جواب گرفته است، بخوانند.

علیزاده از «حریق خزان» که یک اتفاق قابل توجه در موسیقی ایران بود تا امروز چیزی فراتر ارائه نکرده است. یعنی در ۷ سال گذشته گرچه کارهای بسیاری انجام داده اما هم‌چنان اولین آلبومش جایگاه دیگری دارد.

حرکت علیزاده در بستر موسیقی پاپ-ردیفی به سمت موسیقی امبینت هر چقدر در «حریق خزان» ثمر بخش است در دو اثر اخیرش عملاً منجر به شباهت‌های بیش از حد قطعات می‌شود. انگار که خواننده رها شده تا در یک بستر موسیقایی با ملودی دلخواه آواز/تصنیف بخواند. جالب اینکه محمد معتمدی در «صبر کن...» در قیاس با دو هم‌ سلف خود در «افسانه چشم‌هایت» موفق‌تر عمل کرده و با حس و حال بهتری کار را به انجام رسانده است.

غزل‌های مولانا در موسیقی معاصر دستمایه‌ی آهنگسازان بسیاری در فضاهای مختلف بوده است و اغلب هم نتوانسته‌اند دیکتاتوریی جذاب ریتم‌ این غزل‌ها را شکست بدهند. مهیار علیزاده هم جزء فاتحان در مواجه با مولانا محسوب نمی‌شود. حرکت در فضای موسیقی امبینت که در حریق خزان برگ برنده‌ی علیزاده بود عملاً در آثار متأخرش تبدیل به پاشنه‌ی آشیل آثار او شده است. به طور کلی موسیقی امبینت در ایران سوتفاهم برانگیز است، آنچه که در آثار بزرگان این جنس موسیقی قابل توجه است، هارمونی‌های درخشان در زیرمتن آثارشان است. اتفاقی که در آثاری چون «صبر کن...» رخ نمی‌دهد.

نمی‌توان از این آلبوم نوشت و از شعرخوانی اندیشه فولادوند نگفت که تجربه‌ی عجیبی انجام داده و به کمک پس زمینه‌ی بازیگری‌اش با نظر به دنیای سینمای وحشت غزل درخشان مولانا را خوانده است. و البته معلوم هم نیست این غزل که با این لحن دکلمه شده است در میان این همه عاشقانگی در آلبوم چه می‌کند.

برای خرید و دانلود آلبوم صبر کن... به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
30 فروردین 1399
va eshgh2

جدال کلیشه و اصالت

نویسنده: امیر بهاری

به رغم اینکه برای اهلش این تلقی وجود دارد که اگر روی اثری اسمی از سالار عقیلی آمد باید از آن گذشت و به سراغ دیگری رفت اما آلبوم «و عشق آمد...» جای نظر دارد.

درمجموعه آلبوم‌هایی که از خوانندگان شاخص هم نسل سالار عقیلی در دو سال اخیر منتشر شده از بخش‌های مختلف رپرتوار موسیقی کلاسیک ایرانی به خصوص ساز و آواز چندان خبری نیست. بخش عمده‌ای از آلبوم «و عشق آمد...» را دو ساز و آواز مفصل «آینه حُسن» و «مغبچه باده فروش» دربرگرفته است (حدود ۲۵ دقیقه). هرچند در فرازهایی عقیلی دیگر آن توانایی و دقت ۱۰، ۱۲ سال پیش را ندارد و چندان از آزمون اجرای جزئیات آواز موفق بیرون نمی‌آید اما با این همه نشان می‌دهد اگر کمی خلوت و تمرین کند در شیوه‌ی کلاسیک آواز ایرانی حرف‌هایی برای زدن دارد.

تلاش آهنگساز برای ساختن تصنیف‌های پر فراز فرود قابل تأمل است، مثل تصنیف «تَرک عشق» که سعی شده یک گردش ملودی خوبی در آن رخ دهد. البته که در بزنگاه این گردش‌ها سالار عقیلی در اجرا  ناموفق عمل می‌کند، کارهایی که پیش‌ترها در همکاری با آهنگسازان کاربلد به درستی انجام می‌داد.

تضانیفِ «و عشق آمد...» از شیوه‌ی تنظم‌های کلیشه‌ای آسیب می‌بنینند. آلبوم در فرازهایی مثل جواب‌ آوازها که خلوت و آرام است عیار بهتری دارد در قیاس با تصانیف. تلاش عقیلی برای اجرای تصانیف و فرازهای آوازی با حس و حالی منطبق بر فضای آلبوم و محتوای اشعار، حداقل در قیاس با آثاری که در سال‌های اخیر از او منتشر شده، قابل تأمل است.

تولیدکنندگان در نظر داشتند که تصویر کلیشه‌ای و پرکار سالار عقیلی به بخش آوازی این کار آسیبی وارد نکند ولی در عوض تصانیف در تنظیم راه کلیشه‎ رفتند. کلیشه‌هایی که بعضاً در تصانیف صدا و سیمایی بسیار استفاده شده مثل استفاده از دف با نواختن ریتم‌های آشنا و استفاده از پس زمینه‌‌ی زهی به شیوه‌ی متداول و کارهایی از این دست. این دومین آلبوم مرتضی صنایعی‌ است و به نظر می‌آید که با کمی دقت می‌تواند در آثار بعدی به محصول مطلوب‌تری دست پیدا کند.

برای خرید و دانلود آلبوم و عشق آمد... به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
16 فروردین 1399
Jalboat 1

جالبوت بدون حس و حال همیشگی

نویسنده: امیر بهاری

«جالبوت» که در بندرعباس شکل گرفته است در آلبوم معرفِ خود(جالبوت) به خوبی جهان موسیقایی خود را توصیف می‌کند؛ موسیقی بندرعباسی با ادبیات راک. جالبوت چند ویژگی کلیدی دیگر هم دارد؛ حساسیت در انتخاب ترانه (لیریکس)، ترکیب یکدست نوازندگان و اتکا به یک خواننده‌ی با تکنیک.

در چهار سال اخیر جالبوت با اجراهای زنده خود را در فضای موسیقی ایران مطرح کرد. در این اجراها جالبوت تصویر یک گروه با تکنیک که حس و حالی قوی هم دارد را برای مخاطبش ساخت. در آلبوم ویژگی اول تثبیت شده  اما «حس و حال»ِ جالبوتی کمی آسیب دیده است. آن حسِ آزادی که در اجراهای زنده از گروه به مخاطب منتقل می‌شود در آلبوم جای خود را به محافظه کاری داده است.  مهم‌ترین آسیب در این زمینه در مرحله پالایش صوتی (میکس و مَسترینگ) اتفاق افتاده است. مواجه یک هنرمند صدابردار و پالایشگرِ صوتی با چنین محتوایی مقتضیات خاص خودش را دارد. به نظر می‌آید تمرکز بر این مسئله که صدای خواننده به حد کافی واضح و دقیق و اهم از صداهای دیگر به گوش مخاطب برسد، منجر به فراموش کردن جزئیات دیگر شده است.

این گروه در آلبوم اولش تنها یک ترانه(شعر) با عنوان «اَمون از زمونی» از ابراهیم منصفی چهره برجسته و پر بحث بندرعباسی خوانده است .«اَمون از زمونی»  از نقاط ضعف آلبوم در آهنگسازی است. ترانه‌هایی منصفی پتانسیل بالایی برای آهنگسازی دارد و «اَمون از زمونی» هم روی کاغذ چنین قابلیتی را نشان می‌دهد در واقع تلفیق شعر و موسیقی در این ترانه آن چنان که انتظار می‌رود رخ نداده است.

«جالبوت» فضای متنوعی دارد و در عین حال به واسطه آنچه که از ریتم‌ها و از هارمونی‌های موسیقی هرمزگان در خود دارد، فرم و ساختار خود را  به خوبی سامان داده است. ترانه پایانی به نوعی تشریح و غایت مانیفست «جالبوت» است؛ ترکیب شعر «داروگ» نیما با عباراتی وِرد گون از فرهنگ موسیقایی بندرعباس و تلفیق صدای آشنای موسیقی راک با ریتمی آشنا از موسیقی بندری.

برای خرید و دانلود آلبوم جالبوت به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
09 فروردین 1399
Hezartoo 1

سکته‌ی ادبی در قلب راک

نویسنده: امیر بهاری

موسیقی راک در ایران به واسطه‌ی نقدهای فنی بسیاری که در مقطعی از زمان به آن وارد شد،‌ شروع به اصلاح نواقص خود کرد؛ اما این‌بار قافیه را به محتوا باخت. منظور از «راک» این‌جا جریان کلی موسیقی آلترناتیو داخل ایران نیست، بلکه مقصود آن گروه‌هایی هستند که همواره در رعایت چهارچوب استاندارد و تقریباً کلاسیک ژانر راک کوشیده‌اند. آلبوم «هزارتو» نیز استاندارهای موسیقی راک را تاحدود زیادی رعایت کرده و نوازندگی‌ها، تنظیم و فرم خوانندگی در آن قابل‌ قبول است. هرچند نوع دقت تکنیکی و تمیز بودن آلبوم آن را کمی از روح «راک بودنش» دور کرده، اما قابل اعتنا و تأمل برانگیز است. از تأثیر حضور «علی باغفر» نوازنده‌ی باتجربه و مسلط درامز این آلبوم هم نباید گذشت که به عنوان نوازنده‌ی مهمان در آلبوم حضور داشته است.

در چنین آلبوم‌هایی که بستر موسیقایی قابل‌قبولی دارند، ایده‌هایی در پسِ متنِ ترانه‌هاست که می‌تواند آلبوم را عمق داده، مکمل بخشِ سازیِ اثر شود و به نوعی حتا آلبوم را نجات دهد؛ اما در مورد «هزارتو» این اتفاق نیفتاده است. ترانه‌ها نقطه‌ی ضعف اصلی این آلبوم هستند؛ اتفاقی که برای بسیاری از آلبوم‌های این‌چنینی در ایران رخ می‌دهد.

نوع لحن و تأکیدات پندآمیز در بخش قابل توجهی از ترانه‌های «هزارتو» به ماهیّت آلبوم آسیب زده است. انگار این اشعار مخاطب مشخصی دارند و مدام به او درس زندگی می‌دهند. این برای مخاطبِ راک که پی عصیان و ساختارشکنی است، چندان مطلوب به نظر نمی‌رسد. جدای از این، آلبوم از منظر محتوای ترانه‌ها چند تکه است و برخی ترانه‌ها از منظر ساختار ادبی نیز یکدست نیستند؛ به عنوان مثال، در آهنگ «مرد سرگردان» تا میانه‌ی ترانه، کسی دارد «مرد سرگردان» یا «جوان سالخورده» یا «مرد بی‌سایه» را خطاب قرار می‌دهد که «نترس» و «حقیقت را باور کن» و از نیمه‌ی شعر ماجرا تغییر می‌کند که «چرا راه طولانی است» و «چرا به پایان نمی‌رسیم» و ... . یا اینکه مثلاً محتوای قطعات «آغاز رویا» و «مرد سرگردان» از شاعرانگی رمانتیک قطعات «صدای پای آب» یا «چه زیبا می‌رقصی» به‌کلی دور و متفاوت است. این مشکلات، مشخص می‌کند گروه از منظر ایده و درون‌مایه، چشم‌انداز روشنی ندارد. تعدادی نوازنده‌ی خوش‌ذوق بوده‌اند که توانسته‌اند با اتکا به تکنیک خود و پالایش صوتی قابل‌قبول یک آلبوم را به انجام برسانند و این «لازم» برای هیچ آلبومی -مخصوصاً آلبوم‌های باکلام- «کافی» نیست.

برای خرید و دانلود آلبوم هزارتو به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
17 اسفند 1398
822

نرسیدن به کهکشانِ بالاتر

نویسنده: امیر بهاری

«هشت دقیقه و بیست ثانیه» به عنوان آلبومی زیرمجموعه‌ی ژانر «نیوایج»۱ به رنگ‌آمیزی صدا در معنای کلاسیکِ این گونه موسیقی بسنده کرده و از منظر مواجه با فرم و ساختار، چیزی افزون برای نمونه‌های موفق دهه‌ها‌ی ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ ندارد، درصورتی‌که امروز موسیقیِ «نیواِیج» مرزهایش را گسترده و زیبایی‌شناسی خود را توسعه داده است. «هشت دقیقه و بیست ثانیه» در برخی لحظات، مانند قطعه‌ی قابل تأمل «از میان اتمسفر»، تا حدودی به این زیبایی‌شناسیِ امروزین نزدیک می‌شود، اما به نظرمی‌رسد عدم شناخت کافی مؤلفان‌اش از ابزار موسیقیِ الکترونیک، آن را از تکامل باز می‌دارد. ویُلن‌نوازی دقیق و در برخی موارد هوشمندانه‌ی یگانه حسینی‌نیا هم نتوانسته چندان کاری برای آلبوم بکند، جز آن‌که در لحظاتی که حضور می‌يابد، کنار آمدن با اثر را تسهیل می‌کند.

آن محدوده از موسیقیِ نیواِیج که وام‌دار موسیقیِ الکترونیک است نیز مثل زیرسبک‌های دیگر این گونه‌ی موسیقایی، به ساخت و پرداخت صداهای بدیع و امروزین وابسته است و «هشت دقیقه و بیست ثانیه» از منظر مواجهه با اصوات الکترونیک، به‌واسطه‌ی استفاده‌ی نه‌چندان جدید از اِفکت و صداهای قدیمی، خود را در منطقه‌ی آسیب‌پذیری قرار می‌دهد که شاید کمی جسارت می‌توانست ماحَصَلِ بهتری برای این آلبوم داشته باشد؛ نکته‌ای که در اواخر آلبوم دیده می‌شود، به‌خصوص در دو قطعه‌ی «از میان اتمسفر» و «سحابی».

آن دسته از مخاطبانی که این جنس موسیقی را دنبال می‌کنند نمونه‌های کلاسیک درخشانی از «وَنجِلیز»، «کیتارو»، «مایک اولدفیلد» و... را در ذهن دارند و اگر کسی بناست با رویکرد کلاسیک این ژانر وارد گود بشود نیازمند آن است که نگاه تازه‌ای به ساختار و فرم داشته باشد، که امری ناممکن نیست. گروه‌های «نیوسایکودِلیک»۲ علیرغم این‌که امروزه بعضاً به سُنوریته‌ی۳ دهه‌هفتادیِ ژانر (سایکودلیک) کاملاً وفادارند، اما آن‌قدر در فرم و ساختار پیش‌رَوی کرده‌اند که از هنرمندان خط‌شکن نسل خود محسوب می‌شوند.

آلبوم از منظرِ ساختنِ بافت نیز چندان موفق عمل نمی‌کند و بخش مهمی از این خُسران به همان مسئله‌ی عدم شناخت لازم از موسیقی الکترونیک باز می‌گردد و البته نحوه‌ی پالایش صوتی هم بی‌تأثیر نبوده است. احتمالاً در مرحله‌ی پالایش صوتی (میکس و مسترینگ) وفاداری به جنس صدای قدیمی این موسیقی اولویت داشته که به نظر می‌رسد انتخاب چندان صحیحی برای یک آلبوم نیواِیجِ این‌چنینی در سال ۲۰۱۹ نیست.

 


۱- New-age
۲- Neo-psychedelia
۳- Sonorité

برای خرید و دانلود آلبوم هشت دقیقه و بیست ثانیه به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
12 اسفند 1398
Hast Shab 00 Copy2

خنیاگری با زبان نیما

نویسنده: امیر بهاری

اولین آلبوم ساسان سرمدی با عنوان «هست شب» آلبومی در حال و هوای تجربه‌هایی است که سهیل نفیسی به انجام رساند. «هست شب» بیش از هر چیز متأثر و حتا دنباله‌روِ اولین آلبوم نفیسی است که «ری‌را» نام داشت؛ منتها با دو وجه تمایز: اول اینکه تنظیمات و آرایش آلبوم به دست آهنگ‌ساز جوانی سپرده شده که ذهنیت مُدرن و متأثر از موسیقی الکتروآکوستیک امروزین دارد و دوم این‌که تمرکز بر یک شاعر معاصر است، در‌ واقع این مجموعه به نوعی ادای دین به نیما یوشیج محسوب می‌شود.

آن‌چه که نفیسی در «ری‌را» انجام داده بود، توجه ویژه به آثار شاعران برجسته‌ی معاصر ایران بود. کاری که به جز اندک مواردی در موسیقی پاپ ایران اتفاق نیفتاد و نفیسی به خاطر این توجه، منزلت خاصی در میان قشر به‌خصوصی از علاقه‌مندان ادبیات و موسیقی پیدا کرد. سرمدی هم به نوعی گام در این مسیر نهاده و یادداشت کوتاه ستایش‌آمیز سهیل نفیسی در دفترچه‌ی آلبوم هم خبر از این همگرایی می‌دهد.

ساسان سرمدی شعرهای نیما را -که بعضاً بُریده‌‌اند- انتخاب کرده و با این انتخاب گامی مهم در شکل‌دهی به ساختار آلبوم برداشته است. موسیقیِ شعر نیما به طور نسبی انسجامی در ساختار آلبوم به وجود آورده است و سرمدی هم تمام تلاش خود را کرده تا واژه‌ها و عبارات واضح و روشن به گوش برسند و از سوی دیگر سعی بر این داشته که در آهنگ‌سازی، دیدگاه خود به شعر نیما را نیز برای مخاطب بازنمایی کند.

اما آن‌چه که بیش از هر چیز در مورد خط ملودی‌های کلام (وُکال) جلب توجه می‌کند علاقه‌ی افراطی خواننده/ آهنگ‌ساز به نیماست؛ آلبوم به نوعی مقهور نام نیماست و این موضوع حتا اگر به آلبوم لطمه نزده باشد، باعث شده تا آلبوم فراتر از آنچه نیما بر کاغذ آورده، چیزی برای گفتن نداشته باشد. آن‌چه که این «نیمازدگی»ِ آلبوم را تا حدی تلطیف کرده، کار محمدرضا اصغری در مَسنَد تنظیم‌کننده است. ساخت موتیف‌های متنوع با سازهای مختلف و ایجاد یک رنگ‌آمیزی برای بازتاب شاعرانگی نیما به زبان موسیقیِ امروز، کار قابل تأملی است که در تنظیم آلبوم اتفاق افتاده است.

برای خرید و دانلود آلبوم هست شب به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
05 اسفند 1398
بالا