نشان ملی ثبت(رسانه‌های دیجیتال)

تگ: امیر بهاری


Sooye Irani Jaz 1

نجواهای دورگه‌ی یک گیتاریست جان‌ سخت

نویسنده: امیر بهاری

ماهان میرعرب بعد از نزدیک به دو دهه تلاش بی‌وقفه بالاخره در آلبوم «سوی ایرانی جَز» به شکوفایی رسید. آلبومی که تلفیق موفقی از موسیقی جَز و موسیقی ایرانی-شرقی است. تلاش‌های او در طی این سال‌ها اغلب کاستی‌هایی داشت که با اتکا به توانایی تکنیکی در نوازندگی در پی مرتفع کردن آن‌ها بود، اما این‌بار به واسطه‌ی اولویت‌دادن مسئله‌ی «آهنگسازی» بر «نوازندگی» که برآمده از پروسه‌ی جدی و پُر‌زحمتِ «آموختن» و «ارائه»‌ی توأمان است، او موفق به خلق اثری مهم در جریان موسیقی فرعی (آلترنیتو) ایران شده است.

امکان دادن به بروز هنرمندانه‌ی تواناییِ نوازندگان با ایجاد فضایی مناسب و مسنجم، از مُحسّنات آلبوم محسوب می‌شود. به عنوان نمونه، در قطعه‌ی «My Hyper» فضایی ساخته شده که به آهستگی توسعه پیدا می‌کند و از منظر بافت و فرم این امکان را ایجاد می‌کند تا سازها در لحظات تک‌نوازی به درستی و در داخل چهارچوب قطعه، ابزاری برای بروز توانایی نوازندگان‌شان باشند.
ماهان میرعرب، در یک دهه‌ي اخیر، به رغم زندگی در اروپا در حال آموختن موسیقی ایرانی بود. او با هوشمندی بر موسیقی اقوام مختلف (بیشتر محدوده‌ی خراسان) تمرکز کرد و چندان به سمت ردیف نرفت و این برگ برنده‌ی او در قیاس با اغلب اسلاف‌اش بود که تلاش بر ترکیب موسیقی جَز با موسیقی ردیف دستگاهی داشتند و چندان موفق نبودند.

در این سال‌ها او مدام و بی‌وقفه روی صحنه بوده و کسب تجربه‌ی گسترده در اجرای زنده در به ثمر رسیدن استعداد اکتسابی او بی‌تأثیر نبوده است. امکانی که اگر در ایران وجود داشت سرنوشت دیگری برای موسیقی و موسیقیدان رقم می‌خورد.

ماهان میرعرب در مسیری قرار گرفت که پویا محمودی نوازنده‌ی برجسته‌ی گیتار پیش‌تر آغاز کرد، اما تمرکز و تلاش بی‌وقفه‌ی او منجر به این شد که بتواند مرزهایی که محمودی پیش‌تر ساخته بود را توسعه بدهد و به جایی برسد که امروز در ترکیب هارمونی‌هایی از فرهنگ شرقی و هارمونی‌های جَز به امضای شخصی خود دست پیدا کند. هم‌زبانیِ جالبی که او در این آلبوم  میان ساز نی و گیتار الکتریک برقرار کرده است، دست‌یافت مهمی محسوب می‌شود.

ماهان میرعرب در این آلبوم با تک‌صدا بودن موسیقی ایرانی، نه به مثابه‌ ضعف، بلکه به عنوان یک ویژگی که زیبایی‌شناسی خاص خود را می‌طلبد، مواجه شده است و با عبور از هارمونی‌های کلاسیک موسیقی جَز و رسیدن به بستری مطلوب برای تلفیق موسیقی نواحی ایرانی و موسیقی جَز، پیشنهاد تازه‌ای برای این جنس از موسیقی در ایران ارائه می‌کند.

اما ای کاش آلبوم عنوان دیگری داشت: «سوی ایرانی جَز» ادعایی با خود دارد که زیبنده‌ی چنین اثری نیست، آن هم وقتی که ردپای هارمونی‌های موسیقی آناتولی و شیوه‌ی خاص نوازندگی ارکان اوئور (موسیقیدان برجسته‌ی ترک) به شکل پُررنگی در این آلبوم دیده می‌شود.

برای خرید و دانلود آلبوم سوی ایرانی جز به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
26 بهمن 1398
Adam Abi 00

مرورِ تاریخِ آبی‌رنگ

نویسنده: امیر بهاری

«آدمآبی» آلبومی در ادای دین به بلوز تگزاسی است که به لحاظ سبکی یکی از مهم‌ترین ریشه‌های شکل‌گیری موسیقی هارد-راک و مِتال است و این ادای دین از آغاز آلبوم که به بلوز دهه‌ی هفتاد میلادی گرایش دارد، آغاز می‌شود و به شکل تدریجی به فرم موسیقی متال امروز‌ی‌تر می‌رسد. آلبومی شخصی از «عبدی اوحدی» هنرمند جوان کرمانی، که مروری بر سبک‌های مورد علاقه‌اش هم هست، ولی در عین حال با هوشمندی آهنگ‌سازی و اجرا شده است.

ساختن ریف‌های محکم در حال و هوای سبکی که تقریباً از مد افتاده و ادای دین آگاهانه به ژانر بلوز و هنرمندان و گروه‌هایی چون «جانی وینتر» و «زی‌زی ‌تاپ» از جمله ویژگی‌های جالب توجه این آلبوم است. عنوان آلبوم «آدمابی» که به انگلیسی «Blue Man» نوشته شده، برگرفته از همان عنوان موسیقایی بلوز نواز (Blues Man) است که در عنوان اثر نیز مستتر است. اوحدی در این آلبوم سعی کرده گرفتار علایق نوستالژیک نشود، چیزی که حتا هنوز هم در موسیقی راک ایران اتفاق می‌افتد و برگ برنده او ساختن ریف‌های جذاب با هارمونی‌های نه‌چندان ساده است که تنوع آنها آلبوم را به خوبی تا انتها هدایت می‌کند.

حضور همایون مجدزاده، هنرمند باتجربه‌ی موسیقی راک در ایران، در مسند کسی که پالایش صوتی آلبوم (میکس و مسترینگ) را انجام داده و در چهار قطعه‌ی آلبوم هم لیدگیتار نواخته است، حضوری موثر و پیش‌برنده‌ است. او به عنوان تک‌نواز سعی کرده به حال و هوای آلبوم توجه کند و متفاوت از شخصیت نوازندگی خود در گروه «کهت‌میان» در این آلبوم حضور داشته باشد.

اوحدی خواننده، آهنگ‌ساز، شاعر، گیتاریست و بِیسیستِ «آدمآبی» است و آلبوم با امکانات محدودی تولید شده است؛ ولی نوع صدادهی و دقت در اجرا و پالایش صوتی و هوشمندی در انتخاب صداهای از پیش ساخته شده‌ی درامز باعث شده این محدودیت چندان نمودی نداشته باشد.

اوحدی از معدود فعالان موسیقی راک و متال در ایران است که ظاهراً تلاش کرده تا چشم‌اندازی فراتر از سبک‌های مورد علاقه‌اش داشته باشد و همین نکته یعنی شناخت موسیقیِ فراتر از علایق سبکی، باعث شده تا در جریان موسیقی آلترنیتو ایران آلبومِ مستقلِ کم‌هزینه، ولی تأمل برانگیز تولید کند.

برای خرید و دانلود آلبوم آدمآبی به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
10 آذر 1398
Balzan 1

سقوط از نقطه‌ی اوج

نویسنده: امیر بهاری

گاهی اوقات آثار هنری از یک غفلت ساده آسیب بزرگی می‌بینند، اهمالی که شاید چندان هم به مناسبات زیبایی‌شناسانه مرتبط نیست و بیشتر به نوع نگاه پدید‌آورنده باز می‌گردد؛ آلبوم «بالزن» از غفلتی این‌چنینی آسیب می‌بیند. در آغاز، «خوانندگی» نقطه‌ی قوت «بالزن» است، اما وقتی آلبوم را به  پایان می‌بریم، می‌بینیم علت عدم توفیق اثر بوده است. خواننده که از توانایی کم‌نظیری در میان جریان موسیقی آلترنیتو ایران بهره می‌برد، آنقدر مقهور توانایی خویش است که عملاً آلبوم را به بی‌راهه می‌کشاند و تلاش‌های «نیما رمضان» برای ساختن موتیف‌ها و بیت‌های متنوع در طول آلبوم به دلیل مونوتون و تکراری‌شدن کلام (وکال) ناکام می‌ماند.

«بوی کهنه‌ی مهتاب» یک شروع عالی است برای آلبوم؛ هم شخصیت خواننده را معرفی می‌کند و هم بستر موسیقایی را شکل می‎دهد. چند جنس خوانندگی و سبک موسیقی در این قطعه به خوبی ممزوج شده‌اند؛ همه چیز نوید آلبومی موفق را می‌دهد اما در ادامه‌، مسیری که بخش آوازی آلبوم می‌رود آن‌قدر بر نشان دادن توانایی تکنیکی خواننده تمرکز دارد که از شکل‌گیری یک روند پویا در ساختار آلبوم جلوگیری می‌کند.

نیما رمضان که کارهای صداسازی و نوازندگی گیتار و پرداخت موسیقایی کار را برعهده داشته، تلاش‌های قابل تأملی انجام داده است؛ اما به عنوان یک هنرمندِ باتجربه‌، توقع می‌رفت از مسیر یکنواختی که آلبوم در آن سقوط کرده، جلوگیری کند امّا از پس این امر برنیامده است.

در ترانه‌ی «صیاد»، خواننده در فرازهایی، گذری بر «بیات ترک» می‌کند، اتفاق زیبایی که با بهره گرفتن از ایده‌های مشابه آن، امکان داشت سرنوشت دیگری برای آلبوم رقم بخورد.

«امیر بال‌افشان» خواننده‌ای که پیش‌تر با گروه‌های رشت، «ماخولا» و «دوار»، همکاری کرده به نوعی با این آلبوم اولین تجربه‌ی رسمی خود را از سرگذرانده است. آلبومی که پیش از انتشار با ارائه‌ی دو تک‌آهنگ‌ نوید ظهور یک گروه خوش‌آتیه و یک خواننده‌ی مسلط را می‌داد.
«بالزن»، با همه‌ی بحثی که مطرح شد، از آثار مدعی سبک خود محسوب می‌شود؛ ولی پتانسیلی فراتر از این دارد.

برای خرید و دانلود آلبوم بالزن به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
01 آبان 1398
inja cheraghi roshan ast2

بندبازی روی آسفالت

نویسنده: امیر بهاری

در مورد برخی از کارها این سؤال بی‌پاسخ می‌ماند که چرا چنین اثری باید منتشر می‌شد؟ آلبوم «اینجا چراغی روشن است» از این‌دست آلبوم‌هاست.

آلبوم، میان آن‌که یک کار مطلقاً کوبه‌ای باشد یا نباشد بلاتکلیف است. آهنگ‌هایی که صرفاً با سازهای کوبه‌ای ساخته و تنظیم شده‌اند هم معلوم نیست چه مقصدی را دنبال می‌کنند. زمانی «حسین تهرانی» قصد داشت پتانسیلِ حقیقیِ سازی مثل تمبک را نشان بدهد و کارهای نامتعارفی با آن انجام می‌داد، که اغلب می‌توانست بستر مناسبی مثلاً برای موسیقی متن فیلم بسازد، اما در این آلبوم علت این آکروبات‌بازی‌ها، با سازهای کوبه‌ای، که اتفاقاً خیلی تمیز و دقیق اجرا شده‌اند، معلوم نیست.

از طرفی بخش‌هایی از آلبوم، که خواننده دارد و در آن‌ تمرکز کوبه‌ای‌ها کمتر شده است، از گروه «تنبور شمس» (خانواده پورناظری‌ها) و آثار آن گروه در نیمه‌ی دوم دهه‌ی۷۰ الهام گرفته است؛ موسیقی‌ای که هدف‌اش جلب مخاطب با ادبیات موسیقی سنتی/ محلی بود؛ هرچند حتا همان ایده، کیفیت و تأثیرگذاری دهه‌ی هفتادِ گروه شمس را هم ندارد.

در این آلبوم،‌ با اثری مواجهیم که زحمت و دقت بسیار برای تولید آن کشیده شده است، اما اصلاً معلوم نیست به چه سمتی می‌خواهد برود. می‌خواهد با برخورد کلیشه‌ای با مولانا، به ما بگوید مولانا خیلی شوریده‌حال بود؟ خوب این‌که چیز تازه‌ای نیست؛ نه در ساحت ادبیات، نه در بستر موسیقی. می‌خواهد در بخش‌های سازی-کوبه‌ای ترجمان اشعاری باشد که قبل یا بعد از آن، شعری از مولانا خوانده می‌شود؟ این کار هم قرن‌هاست در خانقاه‌ها، خیلی خالص‌تر و تأثیرگذارتر از سازی که در استودیو با چنین دقتی، ژوست نواخته و پالایش صوتی شده است، انجام می‌شود. یا این‌که می‌خواهد توسعه‌دهنده‌ی دیدگاه گروه شمس در جلب مخاطب عام به این موسیقی باشد؟ که البته به این توفیق هم دست پیدا نمی‌کند (که اگر این‌چنین می‌شد هم اتفاق هنرمندانه‌ای نبود). حتا عنوان آلبوم هم کپی عنوان فیلم مشهوری از «رضا میرکریمی» است! واقعاً در مواجهه با چنین اثری چه باید گفت؟

برای خرید و دانلود آلبوم اینجا چراغی روشن است به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
23 مهر 1398
Here We Go 1

خواندن روی آب

نویسنده: امیر بهاری

وجود ترانه‌ها و قطعاتی با حال و هوایی متفاوت به خودی خود  نقطه ضعف یا قوت یک آلبوم نیست. ولی اگر این و آن سو رفتن تا انتهای آلبوم دلیل فرمال مشخصی پیدا نکند، آسیبی غیرقابل جبران به ساختمان آلبوم وارد می‌کند. اتفاقی که برای آلبوم «Here We Go» رخ داده است.

آلبوم «Here We Go» از آغاز تا انتها نه تنها در سبک‌های مختلف بلکه در استایل‌ها هم مدام در حال تغییر است. از کانتری-راک با حال و هوای دهه‌ی هفتادی گرفته تا الکترونیک-راک دهه‌ی هشتادی و الترنیتو-راک و .... حتا گاهی فضاهای آر اند بی مورد علاقه‌ی ستاره‌های پاپ جریان اصلی امریکا هم در آن شنیده می‌شود.

آلبوم مدام ازشاخه‌ای به شاخه‌ای دیگر می‌پرد و ظاهراً مؤلف آن (آهنگساز، ترانه‌سرا، خواننده و نوازنده‌ی بخش عمده‌ی سازها یک نفر است) تلاش کرده از هر موسیقی‌ای که لذت می‌برد به نوعی آن را در موسیقی خودش بازتولید کند. با این گونه گردآوردن قطعات، نمی‌توان یک آلبوم با ساختاری منسجم،  یکدست و فکر شده عرضه کرد.

خواننده به نسبت خوب می‌خواند اما قدرت و تسلط حرفه‌ای را ندارد. کانتری و راک را می‌شناسد و تحریر را در این سبک‌ها بلد است ولی آنقدری که درگیر صداسازی و در برخی موارد نمایشگری است (هر چه آلبوم رو به انتها می‌رود این خصیصه بیشتر می‌شود)، در پی خواندن آوازی کنترل شده نیست. این کنترل شدگی در موسیقی‌هایی مثل راک و بلوز و کانتری چندان ارتباطی به فالش بودن یا نبودن ندارد. بحث حفظ الگویی سبکی در آواز خواندن است که گاهی اوقات صداسازی در آن  موجب تصنعی شدن کلام می‌شود.

مهدی کریمی با انتخاب اینکه انگلیسی بسُراید و بخواند به عنوان یک ایرانی خود را در شرایط دشواری قرار داده است حالا چه رسد به اینکه صداسازی کند و خواندنش تصنعی هم نباشد. مسیر دشواری که با توان تکنیکی هنرمند هم همسو نیست.

برای خرید و دانلود آلبوم Here We Go به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
15 مهر 1398
mantra2

در غیاب متن

نویسنده: امیر بهاری

«مانترا» نجوای شبانه‌ی یک پیانیست خوش‌ذوق و باتکنیک است که از پیانو دریچه‌ای برای ارائه‌ی منویات درونی‌ خود ساخته که با هاشورهایی کم‌رنگ، اما فُرمال از موسیقی شرقی/ایرانی ساختارمند شده است.

سام اصفهانی در اثر پیشین خود هم مواجهه‌ای شخصی و درونی با موسیقی داشت، اما این‌بار به اندازه‌ی این چهارسالی که میان دو آلبوم‌اش فاصله افتاده، «تغزل شرقی» حضوری کم‌رنگ‌تر اما نقشی کلیدی‌تر یافته است و این نقش بیشتر به واسطه‌ی مواجهه و حتا جدال با وجه منطقیِ آتُنال این مجموعه خودنمایی می‌کند.

این آلبوم دو سویه‌ی مجزا دارد: یکی پوشش‌دهنده‌ی چالش‌های درونیِ مؤلف است که نسبت به آلبوم قبلی از فضای رمانتیک خود کمی فاصله گرفته است و از سوی دیگر می‌خواهد روایتی پر فراز و نشیب ارائه کند. سویه‌ی دوم، موسیقی را به سمت «موسیقیِ متن شدن» می‌برد؛ موسیقیِ «متنی» که معلوم نیست چیست. نیّتِ روایت‌گرانه‌ی سام اصفهانی در این آلبوم بنا بوده باعث شکل‌گرفتن یک ساختار منسجم شود، اما در مواردی افراط در برخورد آبستره با موسیقی، باعث شده این روایت اتفاقاً از یک امر انتزاعی فاصله گرفته، در مخاطب توقع دریافت یک روایت مشخص‌تر ایجاد ‌کند. به همین دلیل، حین شنیدن آلبوم ذهنیتِ «موسیقی متنِ چیزی بودن» در مخاطب شکل می‌گیرد. چیزی که می‌تواند فیلم، تئاتر،کتاب صوتی یا حتا یک آواز باشد؛ اما آلبوم تنها به نیت خودش، آهنگ‌سازی، اجرا و پالایش صوتی (باکیفیت قابل توجهی) شده است.

برای مثال به مکث‌ها، سکوت‌ها و فُرته‌پیانوها در قطعه‌ی «به‌خاطر آفتاب یکشنبه» دقت کنید. این قطعه‌ی جالب توجه، آن‌قدر فراز و فرود و تعلل دارد که توقعات ذهنی ایجاد شده را بی‌پاسخ می‌گذارد. این برخورد، در برخی موارد به قوام یافتن آن موتیف‌های تعدیل‌شده‌ای که از موسیقی ایرانی به‌گوش می‌رسد هم آسیب زده است.

سام اصفهانی به عنوان پیانیستِ مؤلف در این سال‌ها تصویر یک موسیقیدان جوان باتکنیک و خوش‌ذوق را از خود نشان داده و در «مانترا» هم این توانایی مشهود است. او نظرگاه هارمونیک دارد و در چیدن ساختمان کار با دقت پیش رفته، اما شاید وسواس و اصرار بر پُرمحتوا بودن، پاشنه‌ی آشیل آلبوم «مانترا» شده باشد.

برای خرید و دانلود آلبوم مانترا به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
09 مهر 1398
Hejar 1

خیزِ بلند

نویسنده: امیر بهاری

«هجار» ایده‌ی خوبی دارد، ایده‌ای فراتر از قدرت آهنگ‌ساز؛ اما با این همه آلبوم خوب صدا می‌دهد و سرانجامِ خوشی دارد. نحوه‌ی نوازندگی تار، نلغزیدن به صدای غالب موسیقیِ به‌اصطلاح تلفیقیِ روز و طراحی شاخصه‌های فرمی، که وحدت کار را حفظ می‌کنند از جمله محسنات آلبوم هستند. به‌رغم جوانیِ مؤلف، در «هجار» بیش از آن‌که قدرت‌نماییِ تکنیکی برجسته شود (آسیبِ بخشِ عمده‌ی آلبوم‌های نسل جوان)، تمرکز بر ساختار است.

بدیعی تلاش کرده تا با تعریف شخصیت‌های مختلف برای تار در قطعات مختلف، جذابیت آلبوم را تا انتها حفظ کند. نواختن موتیف‌های مختلف در قطعات مختلف که اغلب سرخوشی جوانی را با خود دارند، از جاذبه‌های آلبوم محسوب می‌شوند. اما اگر هم‌پای تار، خطوط پویاتری برای سازهای دیگر در نظر گرفته می‌شد، سطح آلبوم فراتر می‌رفت. در واقع آن کیفیت آهنگ‌سازی که تار دارد -و حتا در قطعه‌ی «تک‌نوازی تار» هم عیان است- دیگر سازها ندارند. قطعه‌ی آخر که طولانی‌ترین قطعه است، این معضل را ندارد ولی در عوض دچار اطناب است.

به‌رغم این‌که آلبوم در طراحی مسیر و سازبندی (استفاده از بندیر به جای تمبک و یا پرکاشن‌های پر سروصدای مد روز و یا درامز، هوشمندانه است) خوب عمل می‌کند، اما در ساخت هارمونی‌های منسجم و هماهنگ با ساختار آلبوم، افت و خیزهایی دارد که به آلبوم لطمه زده است. به‌عنوان‌ مثال قطعه‌ی تغزلی و ساده‌ی «کوپیا» ساختار و بافت منسجم، و حال‌وهوای رُمانتیکِ درستی دارد، ولی در جایی مثل قطعه‌ی «افسون» که ایده‌های تنظیمی خوبی هم دارد، طراحی بافت چندان موفق نیست. البته بخشی از آن به پالایش صوتی آلبوم هم باز می‌گردد که می‌توانست بهتر باشد. نحوه‌ی ممزوج شدن صداها با شاخصه‌های سبکیِ آلبوم هماهنگ نیست؛ در واقع این تغزل نیاز به تجمیع صوتی و درهم‌تنیدگی بیشتری داشت.

«هَجار» یک شروع خوب است، آزمون و خطایی که چشم‌اندازی روشن پیش روی آهنگ‌سازِ خوش‌قریحه‌اش ترسیم می‌‌کند. البته که این چشم‌انداز همیشه سختی و مصائب خودش را دارد و چگونه گام برداشتن در آن به انتخاب هنرمند بستگی دارد.

برای خرید و دانلود آلبوم هجار به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

امتیاز: 0
01 مهر 1398
بالا