سیاه‌مشق‌ تار و سیاه‌مشق‌ سه‌تار

تار و سه‌تار: کیوان ساکت

ضبط: کیوان ساکت (استودیو شخصی)
میکس و مسترینگ: سهیل سعیدی (استودیو رهگذر هفت اقلیم)
ناشر: تهران، رها
تاریخ نشر: زمستان 1396

تحت تأثیر بحران مخاطب دهه‌ی 70 «موسیقی دستگاهی» ـ که در معرفی آلبوم‌های «دیوار و چین» و «نغمه‌های مرکب» به آن پرداختیم ـ گسترش امکانات متنِ موسیقایی با الهام از «موسیقی [کلاسیک] غربی» یکی دیگر از راه‌کارهای حل بحران بود. کیوان ساکت کنسرتی را در 1376 در تالار وحدت ترتیب می‌دهد و با تارِ خود آثاری از «بزرگان موسیقی جهان» را به همراه پیانو به‌ روی صحنه می‌برد. «دیدار شرق و غرب (مرغ سحر)» (چهارباغ، 1380) «رقص مجار» برامس، موومان اولِ «چهار فصل» ویوالدی و تم‌هایی از سمفونی 40 موتزارت در کنارِ تصنیف «مرغ سحر» به اجرا در می‌آیند. «مرغ سحر» تنظیم برای تار و ارکستر است و آن قطعات دیگر برای تار و پیانو. از دیدگاه ساکت نواختن چنین قطعاتی از موسیقی کلاسیک غربی با تار منجر به دستیابی امکانات تازه‌ی موسیقایی خواهد شد که به عقیده‌ی او در راستای افکار و ایده‌های علی‌نقی وزیری است. بخش دیگر آثار ساکت معطوف به تولید آثاری ملهم از دوره‌ی گلها است. گاهی الهام از نحوه‌ی اجرای برنامه ـ مانند دکلمه به همراهِ ساز در آلبومِ «قاصدک» (چهارباغ، بی‌تا) ـ و گاهی الهام از شیوه‌ی نوازندگی هنرمندان آن دوره است؛ مانند ادای احترام به فرهنگ شریف و احمد عبادی در این دو آلبوم. سیاه‌مشق‌ها هر دو متشکل از قطعاتی هستند که به گفته‌ی ساکت در دفترچه، هرکدام بازنمای حال و احوال لحظات شخصی خود او هستند؛ گاهی به‌یاد مادر نواخته است، گاهی به‌یاد پدر و گاهی به یاد وزیری و شهناز. آلبوم در دستگاهی واحد نیست و هرقطعه در موافقت با بازنمایی‌ها در دستگاه یا آوازی متفاوت با دیگری شکل می‌گیرد. محتوای صوتی تکنوازانه‌ی اثر نیز سعی در ابراز وفاداری به سنت‌های «موسیقی دستگاهی» دارد و ردپای «بزرگان موسیقی جهان» در آن دیده نمی‌شود. در پایان می‌توانید قسمتی از قطعه‌ی «به یاد پدر» از آلبوم «سیاه مشق تار» را بشنوید.

با توجه به اینکه فکر کلی هر  دو اثر تقریباً یکی است تصمیم گرفتیم در غالبِ یک متن آنها را معرفی کنیم.