گل گلدون: پیانو جز

پیانو: پژمان کیوان

ضبط دیجیتال و میکس: Klaus Endel
تهیه‌ی نسخه‌ی نهایی: ارد انزابی‌پور

ناشر: تهران، ارغنون
تاریخ انتشار: اردیبهشت 1397

از اوایل قرن بیستم تا دهه‌ی 50 پیانیستِ جز با کسب مهارت بالا در تکنیک‌هایی خاص سبک شخصی خود را شکل می‌داد. این روند برخلاف سنت پیانوی کلاسیک است که در آن نوازندگان طیف متنوع تکنیک‌ها را با تمرین قطعات مختلف می‌آموزند. در دهه‌ی 50 (دوره‌ی پسا-باپ) با شکل‌گیری جز آوانگارد افرادی همچون سیسل تیلر (Cecil Taylor) و بیل اوِنس (Bill Evans) تکنیک‌های پیانوی کلاسیک را به جز می‌آورند و حتی به تقلید از «موسیقی معاصر» رنگ‌های صوتی نو را در پیانو جستجو می‌کنند. با نزدیک شدن به اواخر قرن این امتزاج پیانوی کلاسیک و جز بیشتر مرسوم می‌شود و نوازندگان بیشتری با پس‌زمینه‌ی کلاسیک به موسیقی جز می‌آیند.
به نظر می‌رسد پژمان کیوان نیز متعلق به همین دسته‌ی آخر باشد. او نوازنده‌ای برآمده از جَز کِلاب و کافه نیست و‌ موسیقی جز را در محیط‌های مدرسی آلمان آموخته است. از این روی ردپای جَز در «گل گلدون» بیشتر در نوع به‌کارگیری هارمونی‌ها خود نمایی می‌کند تا سبک نوازندگی پیانو. به علاوه دستِ چپِ پیانوی جز عموماً الگوهای وزنی را (خصوصاً در غیاب درامز) اجرا می‌کند. با این حال در برخی سبک‌های پس از دهه‌ی 50 این ارائه‌ی صریحِ الگوهای وزنی ضمنی‌تر می‌شود که به نظر می‌رسد «‌گل‌ گلدون» نیز همین رویکرد را دارد.


از دیگر سو کیوان در این اثر تکنوازانه‌اش می‌خواهد «عناصری از موسیقی ایرانی» را نیز ارائه کند. به این ترتیب او ملودی‌هایی از ایران فرهنگی را برای تأمین مصالح تماتیک‌اش به کار می‌برد. از این منظر اثر رویکردهای جز تلفیقی (Fusion Jazz) و جز قومی (Ethnic Jazz) ـ که مبتنی است بر حضور نوازندگانی از فرهنگ‌های مختلف ـ را ندارد. بلکه بیشتر به‌سانِ مجموعه قطعاتی از ملودی‌های ایرانی تنظیم‌شده برای پیانو با استفاده از رویکردِ هارمونیک جز به نظر می‌آید‌. در پایان می‌توانید بخشی از قطعه‌ی «گل گلدون» را بشنوید.