تگ: کوشا میرزایی

به عنوان منتقد شک می‌کنیم آلبوم را تجربه‌ای هنرجویانه، شبیه به کنسرت‌های آموزشگاهی، ببینیم و نهایتاً به مرحباگفتنی امیدبخش بسنده کنیم یا برخوردی جدی و منتقدانه داشته باشیم. اما با توجه به اینکه صاحب‌اثر پیش از قند فراوان چندین آلبوم دیگر نیز منتشر کرده، به نظر می‌رسد باید تجارب موسیقایی‌اش را جدی گرفت.

ضعف‌ نوازندگی در آلبوم بیداد می‌کند. سه‌تار میرزایی بدصداست، با مفهوم موزیکالیته غرییه است، مضراب‌های چپ بی‌جا و ناگوارند، دینامیک به حد اعلا نادیده گرفته شده، ظرافت که هیچ: مرده است، جای‌جای آلبوم پر است از صدای گز سیم‌ها و ظاهراً برای صاحب‌اثر اهمیتی نداشته که این صداها احتمالاً برای گوش مخاطب آزاردهنده‌اند. این بی‌مبالاتی و بی‌اعتنایی به مخاطب، علاوه بر نوازندگی، در شیوه‌ی ضبط و البته طرح جلد هم دیده می‌شود: حتی اگر قرار باشد وقعی به شعور مخاطب ننهیم و تصویر طرح جلد را از اینترنت کِش برویم، با حداقلی از سلیقه و صرف وقت بیشتر در گوگل می‌توان تصویری پیدا کرد که ارزشش را داشته باشد.

در توضیحات آلبوم بیش از هر چیزی روی این موضوع تأکید شده که صدابرداری به صورت پیوسته و بدون ویرایش‌های رایج امروز انجام گرفته است. صدابرداری به این شیوه می‌تواند ارزشمند باشد، خصوصاً برای یک آلبوم تکنوازی. اما نه به هر قیمتی: راه رفتن روی طناب برای یک بندباز ارزش محسوب می‌شود، اما اگر قرار باشد مدام تعادلش به هم بخورد و با هر گام زمین بیافتد، قدم‌ زدن روی سطح صاف آسفالت منطقی‌تر است.

در نهایت با گوش دادن به آلبوم مهم‌ترین سؤالی که می‌تواند برای‌مان مطرح شود این است که دلیل انتشارش چیست؟ چنین آلبومی، حداقل به شکل مستقیم، اگر ضرر مالی نداشته باشد نفع مالی هم ندارد. از طرفی، با توجه به آنچه گفتیم نمی‌تواند عقبه‌ی موسیقایی نیکویی برای صاحبش باشد و وجاهتی هم در جامعه‌ی موسیقی برایش به ارمغان نمی‌آورد. چرا چنین آلبومی منتشر می‌شود؟ شاید نوعی برداشت نامتعارف از فلسفه‌ی هنر برای هنر کارگشا باشد: آلبوم برای آلبوم.

برای خرید و دانلود آلبوم قند فراوان به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.

روزگاری پنداشته می‌شد که هر پدیداری در عالم تقلیدی نازل است از صورتی مثالی؛ تقلیدی که هرچه پیشتر می‌رفت نازل‌تر نیز می‌شد: عالم ماده نازل‌تر از ایده‌های عالم مثل بود و نقاشیِ بازنمایانه نازل‌تر از هر دوی آن‌ها. این انگاره‌ی سلسله‌مراتبی بازگوکننده‌ی حکایت «رند بازاری» است؛ سایه‌ای روی دیوار غار که بیش از آنکه موجودیت خود را اصالت دهد بر منشاء سایه و آن صورت مثالی دلالت دارد: «رند بازاری» را کوشا میرزایی نمی‌نوازد. «رند بازاری» اثر یک «لطفی» نزول یافته است. این دوگانه‌ی نازل بودن و والامقام بودن را نیز شنونده برنساخته است که حاصل نگاه قدیس‌وار خود نوازنده‌ی سه‌تار به «استاد کامل» محمدرضا لطفی است؛ نگاه ایدئولوگی سرمست جذبه‌ی استاد، ایدئولوگی که ضعف‌های استادش را هم نمی‌بیند و حتّی خواندن نحیف و کم‌مایه‌ی او را نیز تقلید می‌کند؛ و البته در مرتبه‌ی بعد استادی ایستاده که خود نیز به نوعی ایدئولوگ بود و سودای بازگشت به عصر سنت و عالم معنا را در سر می‌پروراند.

ساز میرزایی پرطمأنینه و شمرده است. مضراب‌های پُر، وفاداری محافظه‌کارانه به ردیف، و یکدستی نسبی بافت جملات آوازی از ویژگی‌های ساز او هستند. باتوجه به این ویژگی‌ها، ساز میرزایی در قیاس اکثر هم‌نسلانش شخصیتی متفاوت دارد هرچند سخت است تصور آنکه ساز او را بتوان در قالبی غیر از تک‌نوازی بداهه‌پردازانه شنید. این ویژگی‌ها سویه‌هایی منفی هم دارند: اگر اثر را به سه بخش تک‌نوازی‌های آوازی (غیرمتریک)، تک‌نوازی‌های ضربی (متریک) و تصانیف تقسیم کنیم، در دو بخش از این سه بخش شکست می‌خورد. تصنیف‌ها به شدت خام و سرهم‌بندی‌شده‌اند؛ مسأله‌ای که احتمالاً غیرمتأثر از اصرار خواننده/نوازنده بر اجرای آن‌ها با صدای ظاهراً کم‌گستره‌ی خودش نبوده است. به دلیل کم‌رنگ بودن بیان شخصی و مهم‌تر از آن وابستگی بسیار زیاد اثر به ردیف، در بخش‌های آوازی یا غیرمتریک «رند بازاری»، شنونده تقریباً پیشاپیش آگاه است پس از هر جمله و گوشه قرار است چه بشنود و همین باعث می‌شود که بخش‌های آوازی گاه چون حشوی طولانی باشند. در این میان، ضربی‌های گاه‌و‌بیگاه آلبوم بارقه‌هایی امیدوارکننده در خود دارند؛ و این ضربی‌ها دقیقاً همان نقاطی هستند که نوازنده در آن‌ها اندکی از جبر ردیف –صورت مثالی اولی- و خواندنِ و پرداختن لطفی‌وار –بازنمایی صورت مثالی- فاصله می‌گیرد.  

برای خرید و دانلود آلبوم رند بازاری به وب‌سایت بیپ‌تونز مراجعه کنید.